Sleutelcompetentie: burgerschap
De burgerschapscompetentie bestaat uit zeven bouwstenen.
Identiteit
In de eerste bouwsteen staat het concept identiteit centraal. De kenmerkende dynamiek en gelaagdheid van (eigen) identiteiten komen aan bod. Daarnaast gaat de aandacht naar de impact van identiteit op relaties. De leerlingen onderscheiden zowel persoonlijke identiteit als groepsidentiteit en onderzoeken hoe verschillende lagen van identiteiten elkaar beïnvloeden aan de hand van concepten zoals verbondenheid, solidariteit, discriminatie en wij-zij-denken.
Diversiteit in de klas
De tweede bouwsteen betreft het omgaan met diversiteit in het samenleven en samenwerken. Hierbij horen basisvaardigheden zoals constructief denken en handelen op basis van wederkerigheid en gepast reageren op uitsluitingsgedrag. De leerlingen leren daarbij kritisch reflecteren over de voordelen en de uitdagingen verbonden aan diversiteit. Ook de mechanismen achter onverdraagzaamheid, discriminatie en racisme komen hier aan bod, zowel op basis van historische als actuele voorbeelden.
Leerlingen gaan in dialoog
De volgende bouwsteen omvat het geïnformeerd, beargumenteerd en constructief in dialoog gaan met elkaar. Leerlingen komen op voor hun eigen opvattingen en belangen. Ze leren hoe ze hun eigen mening kunnen onderbouwen en goed kunnen argumenteren. Ze leren het onderscheid maken tussen feiten en mening, realiteit en fictie. Ze leren ook hoe ze drogredeneringen kunnen doorprikken.
Deel zijn van onze samenleving
De vierde bouwsteen betreft het actief participeren aan de samenleving, rekening houdend met de rechten en plichten van iedereen binnen de rechtsstaat. De leerlingen ontwikkelen hierbij het vermogen om zich voor de publieke zaak in te zetten, om solidariteit aan de dag te leggen en belangstelling te tonen voor het oplossen van problemen die een plaatselijke of grotere gemeenschap raken. Daarbij krijgen de leerlingen kennis mee over de rol en verantwoordelijkheden van individuen en groepen zoals vrijwilligers, verenigingen en middenveldorganisaties. Ook leren ze over inspraak, participatie en besluitvorming.
Aandacht voor duurzaamheid
Leerlingen moeten ten vijfde ook inzicht hebben in de wederzijdse invloed tussen maatschappelijke domeinen en ontwikkelingen en de impact ervan op de (globale) samenleving. Belangrijk hierbij is dat leerlingen inzicht krijgen in de complexiteit en verwevenheid van duurzaamheidskwesties. Daarbij gaan leerlingen kritisch reflecteren over duurzame ontwikkeling en de methodiek van systeemdenken toepassen op duurzaamheidskwesties. De beoogde attitude is het handelen met het oog op duurzame ontwikkeling.
Leren over ons politiek systeem
Daarnaast komt democratische besluitvorming op lokaal, nationaal en internationaal niveau onder de aandacht. Het gaat hier over de organisatie en werking van het politieke systeem. Thema’s die hier aan bod komen zijn overheden en macht, breuklijnen en ideologieën, politieke partijen en verkiezingen. Ook besteden de leerlingen aandacht aan de randvoorwaarden om te kunnen spreken van democratische besluitvorming, zoals transparantie en persvrijheid.
Belang van democratie
Met de laatste bouwsteen krijgen leerlingen inzicht in de democratische principes en de democratische cultuur. De focus ligt hierbij op mensen- en kinderrechten, sociale rechtvaardigheid, de welvaartsstaat, de rechtsstaat en de werking van het rechtssysteem.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
All Children All Right(s): Spelen en activiteiten rond kinderrechten
Deze handleiding bevat verschillende activiteiten en spelen die gebruikt kunnen worden om kinderen en jongeren te leren over hun rechten, hen te ondersteunen in het ontwikkelen van vaardigheden en kennis en hen aan te moedigen actie te ondernemen …
Downloadbaar lesmateriaal (6) -
Inleiding tot de Kinderrechten in het Jeugdwerk: Online training
Deze online training maakt deel uit van de interactieve toolkit All Children All Right(s)! over kinderrechten, die ontwikkeld werd door Mobile School, in samenwerking met Uit de Marge, European Playwork Association en ARSIS. De toolkit …
Nascholing of activiteit -
OVAM: Kenniswijzer educatie
Op deze webpagina vind je inspiratie voor onderwijs, vormingen en sensibilisatie om zelf te verwerken en vrij te gebruiken o.a. beleidsteksten, regelgeving, goede voorbeelden en praktijk, infographics, studies, onderzoeken en lespakketten van de …
Website -
Mei plasticvrij: Inspiratielijst
Binnenkort start Mei Plasticvrij weer, een bewustwordingscampagne over de impact van onze plastic consumptie op het milieu.
Er bestaan heel wat fysieke en digitale educatieve materialen om tijdens deze maand aan de slag te gaan rond het gebruik van …
Downloadbaar lesmateriaal (4) -
Migratie en vluchtelingen: Inspiratielijst
Wil je in de klas aan de slag gaan rond het thema vluchtelingen? In ons documentatiecentrum hebben we heel wat educatief materiaal en ook online is er heel wat beschikbaar. We bundelden dit in een inspiratielijst. Alle fysieke materialen uit deze …
Downloadbaar lesmateriaal -
Wereldwaterdag: Inspiratielijst
Op 22 maart 2023 is het Wereldwaterdag. De verschillende dimensies van de waterproblematiek worden dan internationaal in de kijker gezet.
Er bestaan heel wat fysieke en digitale educatieve materialen om rond deze dag aan de slag te gaan. Wij helpen …Downloadbaar lesmateriaal -
Internationale herdenkingsdag voor de Holocaust: Inspiratielijst
27 januari worden de slachtoffers van de Holocaust, de genocide op de Joden die plaatsvond tijdens de Tweede Wereldoorlog, herdacht.
In het documentatiecentrum hebben ze heel wat educatieve materialen om aan de slag te gaan rond het thema …
Downloadbaar lesmateriaal -
Differentiatie- en verrijkingsmateriaal voor hoogbegaafden: Overzicht
Een tabel met materialen en methodes van uitgeverijen die kunnen gebruikt worden bij differentiatie en verrijking voor cognitief sterke leerlingen.
Er wordt vermeld voor welk vak en in welk leerjaar ze bruikbaar zijn.
Downloadbaar lesmateriaal (10) -
Europa: Educatief materiaal
Ben je leerkracht? Bestel één van de gratis publicaties over Europa voor jouw klas en haal het op in het provinciehuis Vlaams Brabant of in het PIVO Asse (op vraag).
Je kan het materiaal ook downloaden:
- kleurboekjes,
- kaart …
Website (5) -
JolienTekent: Gratis kleurplaten
Als leerkracht kan je je leerlingen deze gratis kleurplaten gemaakt door JolienTekent laten inkleuren. Deze kleurplaten zijn gemaakt tijdens de weken dat het coronavirus in ons land was a.d.h.v. suggesties die ingestuurd zijn door gebruikers. …
Website (9)Leerkracht -
COSMO: Virtual reality en augmented reality
COSMO is een onderzoeksproject waarbij zowel bedrijven uit de maakindustrie, onderzoeksgroepen alsook secundaire scholen betrokken zijn.
ArtikelLeerkracht -
SteM: Aanbod
Deze schoolbrochures laten je zien wat SteM zowat te bieden heeft.
Fysiek materiaal (6)