Sleutelcompetentie: burgerschap
De burgerschapscompetentie bestaat uit zeven bouwstenen.
Identiteit
In de eerste bouwsteen staat het concept identiteit centraal. De kenmerkende dynamiek en gelaagdheid van (eigen) identiteiten komen aan bod. Daarnaast gaat de aandacht naar de impact van identiteit op relaties. De leerlingen onderscheiden zowel persoonlijke identiteit als groepsidentiteit en onderzoeken hoe verschillende lagen van identiteiten elkaar beïnvloeden aan de hand van concepten zoals verbondenheid, solidariteit, discriminatie en wij-zij-denken.
Diversiteit in de klas
De tweede bouwsteen betreft het omgaan met diversiteit in het samenleven en samenwerken. Hierbij horen basisvaardigheden zoals constructief denken en handelen op basis van wederkerigheid en gepast reageren op uitsluitingsgedrag. De leerlingen leren daarbij kritisch reflecteren over de voordelen en de uitdagingen verbonden aan diversiteit. Ook de mechanismen achter onverdraagzaamheid, discriminatie en racisme komen hier aan bod, zowel op basis van historische als actuele voorbeelden.
Leerlingen gaan in dialoog
De volgende bouwsteen omvat het geïnformeerd, beargumenteerd en constructief in dialoog gaan met elkaar. Leerlingen komen op voor hun eigen opvattingen en belangen. Ze leren hoe ze hun eigen mening kunnen onderbouwen en goed kunnen argumenteren. Ze leren het onderscheid maken tussen feiten en mening, realiteit en fictie. Ze leren ook hoe ze drogredeneringen kunnen doorprikken.
Deel zijn van onze samenleving
De vierde bouwsteen betreft het actief participeren aan de samenleving, rekening houdend met de rechten en plichten van iedereen binnen de rechtsstaat. De leerlingen ontwikkelen hierbij het vermogen om zich voor de publieke zaak in te zetten, om solidariteit aan de dag te leggen en belangstelling te tonen voor het oplossen van problemen die een plaatselijke of grotere gemeenschap raken. Daarbij krijgen de leerlingen kennis mee over de rol en verantwoordelijkheden van individuen en groepen zoals vrijwilligers, verenigingen en middenveldorganisaties. Ook leren ze over inspraak, participatie en besluitvorming.
Aandacht voor duurzaamheid
Leerlingen moeten ten vijfde ook inzicht hebben in de wederzijdse invloed tussen maatschappelijke domeinen en ontwikkelingen en de impact ervan op de (globale) samenleving. Belangrijk hierbij is dat leerlingen inzicht krijgen in de complexiteit en verwevenheid van duurzaamheidskwesties. Daarbij gaan leerlingen kritisch reflecteren over duurzame ontwikkeling en de methodiek van systeemdenken toepassen op duurzaamheidskwesties. De beoogde attitude is het handelen met het oog op duurzame ontwikkeling.
Leren over ons politiek systeem
Daarnaast komt democratische besluitvorming op lokaal, nationaal en internationaal niveau onder de aandacht. Het gaat hier over de organisatie en werking van het politieke systeem. Thema’s die hier aan bod komen zijn overheden en macht, breuklijnen en ideologieën, politieke partijen en verkiezingen. Ook besteden de leerlingen aandacht aan de randvoorwaarden om te kunnen spreken van democratische besluitvorming, zoals transparantie en persvrijheid.
Belang van democratie
Met de laatste bouwsteen krijgen leerlingen inzicht in de democratische principes en de democratische cultuur. De focus ligt hierbij op mensen- en kinderrechten, sociale rechtvaardigheid, de welvaartsstaat, de rechtsstaat en de werking van het rechtssysteem.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Aan tafel! Eten bij moslims, joden en christenen: Expo
Voor veel mensen bepaalt religie in grote mate wat je wel of niet mag eten en hoe iets bereid moet worden. Maar evengoed speelt voedsel of de onthouding ervan een belangrijke rol bij feesten, tradities en overgangsrituelen. In deze tentoonstelling …
tot
Nascholing of activiteitNieuw -
PlayZone Europe: Tijdelijke expo
In het voorjaar van 2024 wordt België voorzitter van de Raad van de Europese Unie. Mechelen organiseert een groots cultureel en maatschappelijk festival Construct Europe om dit voorzitterschap in de kijker te zetten.
In het kader van dit …tot
Nascholing of activiteit -
BELvue museum: Educatieve Brochure 2023-2024
De volledige educatieve brochure van het BELvue museum bestaande uit:
- workshops,
- educatieve tools,
- tentoonstellingen,
- autonome bezoeken,
- geleide bezoeken,
- vormingen.
Thema's die aan bod komen:
- verkiezingen,
- democratie en burgerschap, …
tot
Nascholing of activiteit -
Europese geschiedenis en al haar facetten: Rondleiding
De rondleiding is afgestemd op de behoeften en interesses van scholieren. Er komen verschillende en gedeelde herinneringen en ervaringen van de Europeanen aan bod en er wordt ingegaan op de vraag hoe het heden hierdoor wordt beïnvloed.
Er zijn …
tot
Nascholing of activiteit -
Rondleiding: Permanente tentoonstelling Dossinkazerne voor scholen
Tijdens een rondleiding leer je over de specifieke geschiedenis van de Dossinkazerne tijdens de Tweede Wereldoorlog in een bredere historische context.
Een gids schenkt aandacht aan historische gebeurtenissen, maar ook aan socio-culturele en …
tot
Nascholing of activiteit -
BELEXPO: Klasuitstap rond Klimaat
Klimaatverstoringen, vervuiling, files, te weinig groene ruimtes, verspilling ... Hoe kan het morgen nog mogelijk zijn om goed samen te leven in de stad?
Op 750 m² nodigt BELEXPO jongeren, hun leerkrachten en hun gezinnen uit om op een …
tot
Nascholing of activiteit -
Bezoek het nieuwe Damiaanmuseum met jouw klas - educatief aanbod 3de graad basisonderwijs en 1ste graad secundair onderwijs
Pater Damiaan (1840-1889), de grootste Belg, leefde dan wel twee eeuwen geleden. Zijn boodschap van verbondenheid, respect en solidariteit over grenzen heen blijft brandend actueel. Het vernieuwde Damiaanmuseum, een eigentijds en …
Nascholing of activiteit -
Overgangsriten hier en elders (workshop)
De deelnemers worden uitgenodigd om samen het begrip overgangsriten te definiëren. Waarom zijn er plechtigheden bij geboorte en dood? Verschillen culturele en religieuze gebruiken écht zo van elkaar? Wat kan de betekenis van deze ritus …
tot
Nascholing of activiteit -
Mythen en stereotypen over de joden (workshop)
Deze activiteit biedt jongeren de mogelijkheid om verschillende mythen en stereotypen over de Joden te analyseren, ook complot- en samenzweringstheorieën. Het doel is te begrijpen waarom deze mythen bestaan, om ze te …
tot
Nascholing of activiteit