Mediawijs: omgaan met media
Mediawijsheid is een verzameling van competenties, die je voor van alles kan inzetten. Als je mediawijs bent, kan je via media:
- je informeren;
- met anderen interageren;
- je amuseren;
- je verweren;
- inhoud creëren.
Het houdt in dat je over alle nodige kennis en vaardigheden beschikt om media te gebruiken én te begrijpen. Het Mediawijs Competentiemodel reikt je als leerkracht een aantal handvaten aan om samen met je leerlingen te werken aan mediawijsheid.
Ontdek er alles over op mediawijs.be/competentiemodel.
Zo leer jíj kinderen omgaan met media
Kinderen mediawijs maken is nuttig én noodzakelijk, op ieder onderwijsniveau, op elke leeftijd en in alle mogelijke vakken. Maar als leraar kan je vast een leidraad gebruiken. Welke competenties en vaardigheden moeten kinderen op iedere leeftijd gemiddeld onder de knie hebben? De Leerlijn Mediawijsheid zet het allemaal voor jou op een rijtje.
De Leerlijn geeft een overzicht van de belangrijkste mediawijze leerdoelen, gelinkt aan de sleutelcompetenties, eindtermen en het Mediawijs Competentiemodel. En dit van kleuters tot de derde graad secundair onderwijs.
Gebruik de Leerlijn als praktisch instrument om samen met je schoolteam:
- je mediawijze visie en beleid in te vullen;
- lesinhouden en lesmateriaal te selecteren;
- mediawijze activiteiten en uitstappen te organiseren;
- Ga er zelf mee aan de slag via mediawijs.be/leerlijn.
Hoe gaan kinderen zelf om met media?
Al van kleins af aan genieten kinderen van de leuke kanten van media. Hoe ouder ze worden, hoe meer ze kunnen en willen, maar hoe groter ook de risico’s zijn. Hoe gaan kinderen op elke leeftijd om met media? En wat moet jij daar als leraar over weten? We vatten het kort en krachtig voor je samen:
- Baby’s (0-3 jaar)
Eenvoudige, herkenbare beelden en geluiden trekken de aandacht van baby’s. De interactie met media gebeurt eerder spontaan en toevallig. Vanaf 2 jaar bootsen ze je gedrag na, dus ook de manier waarop je omgaat met media.
- Kleuters (4-6 jaar)
Kleuters verkennen media al spelenderwijs. Een helpende hand is daarbij welkom, want écht zelfstandig lukt dat nog niet. Als leraar kan je media samen met hen ontdekken en bespreken.
- Kinderen (7-9 jaar)
Kinderen worden een stuk zelfstandiger en vinden makkelijker hun weg bij het gebruik van media. Ze begeven zich stilaan ook online, waardoor er meer aandacht mag gaan naar kritisch omgaan met (sociale) media.
- Kinderen (10-12 jaar)
Op deze leeftijd weten kinderen al goed wat ze met welke media kunnen doen. Sociale contacten worden nóg belangrijker, en grenzen worden afgetast. Het ideale moment om te werken rond thema’s als cyberpesten of sexting.
- Tieners (13-15 jaar)
Tieners kiezen liefst zelf wat ze doen met media, waar en wanneer. Ze gebruiken media niet enkel als ontspanning, maar ook om informatie op te zoeken. Toch kunnen ze nog wat advies gebruiken om dat slim en kritisch aan te pakken.
- Tieners (16-18 jaar)
Oudere tieners stellen zich niet altijd vragen bij hun mediagebruik. Voor hen zijn media vooral een manier om te ontspannen en sociale contacten te onderhouden. Ook proberen ze via deze weg de actualiteit te volgen. Zorg ervoor dat de online wereld hen niets meer kan wijsmaken!
Nog meer informatie op:
Ontdek tips en advies voor leraren rond alle mogelijke mediawijze thema’s.
Help ouders met hun vragen over mediaopvoeding en laat hen kennismaken met MediaNest.
Bestel mediawijs materiaal, zoals lespakketten, affiches en brochures om te werken rond mediawijsheid in de klas.
Word op jouw school dé referentie rond mediawijsheid met onze opleiding tot mediacoach.
Doe samen met je klas mee met De Schaal van M en word de Meest Mediawijze Klas van Vlaanderen.
Krijg kant-en-klaar lesmateriaal en laat je leerlingen kennismaken met nieuws in de klas.
Ontdek mediawijze vormingen, online of in je buurt, en verdiep je in verschillende thema’s.
Wil je weten hoe het zit met je eigen mediawijsheid of die van je leerlingen? Doe de mediaprofieltest!
Enkele mediawijze thema’s:
- Cyberpesten
- Gaming
- Sociale media
- Relaties en online seksualtiteit
- Online privacy
- (nep)nieuws- en informatiegeletterdheid
- ...
-
Publi Ville: Online games over reclamewijsheid
Kinderen zien overal reclame om hen heen. Vroeger vooral op tv, in het straatbeeld of in kranten en tijdschriften, maar vandaag ook online, bijvoorbeeld als ze gamen of filmpjes bekijken. Het is belangrijk dat kinderen leren omgaan met al …
Downloadbaar lesmateriaal (4) -
Van mediavijver tot oceaan
Een video over het media aanbod waar kinderen mee in aanraking komen en tips voor ouders hoe je hiermee om kan gaan.
Video -
Slim op het internet: Video's
Met deze reeks willen Ketnet en Mediawijs kinderen en jongeren handvaten aanreiken om zich op een mediawijze manier te begeven op het internet. In tien video's nemen Ketnet-wrappers Gloria Monserez en Sander Gillis de Ketnetters mee …
Artikel (4) -
Kritikat: Drogredenen ontmaskeren en filosoferen over nepnieuws
Waar komt mijn mening vandaan? Wanneer is iets waar? Denken we met ons gevoel of ons verstand? Wie bepaalt wat waarheid is?
Kritikat wil het kritisch denken over mediaboodschappen bij kinderen uit de derde …
Website -
Als Kleine Kinderen Groot Worden
Inhoud: Tabak, alcohol, drugs en gamen
De vorming: Als Kleine Kinderen Groot Worden is een interactief infomoment voor ouders van tieners (10-15 jaar). In groep worden op een interactieve manier opvoedingsvragen besproken aan de hand van …
Nascholing of activiteit -
Vlucht naar Avatar: Lespakket over gamen
Vlucht naar Avatar wil de kennis, het inzicht en de vaardigheden van leerlingen van de derde graad lager onderwijs versterken, zodat ze op een verantwoordelijke manier leren omgaan met gamen.
Het lespakket bestaat uit zes lessen gevuld met …Downloadbaar lesmateriaal (11) -
PLAY: Educatief pakket over verantwoord gamen en vrijetijdsbesteding
PLAY is een educatief pakket ontwikkeld voor jongeren tussen twaalf en veertien jaar. Het vertrekt vanuit de positieve insteek om jongeren inzicht te geven in hun eigen gamegedrag en dat van hun leeftijdsgenoten.
PLAY wil jongeren helpen om op een …
Downloadbaar lesmateriaal (20) -
Game(L)over: Evenwichtig gamen
Gamen is fun! Maar het kan ook veel tijd en energie opeisen. Is er naast het gamen nog tijd voor andere hobby’s, vrienden, school en familie? Twijfelt een jongere of zijn gamegedrag nog wel oké is? Maakt een ouder zich zorgen over het …
Website -
Hoe hou je het gamen van je kind gezond: Uitlegvideo
Games maken deel uit van de leefwereld van elk kind. Toch ben je misschien bezorgd of heb je vragen bij dat gamen. Is het gamegedrag van mijn kind nog ok of niet? Waarom gamet mijn kind zo graag? En hoe zorg ik ervoor dat gamen geen probleem …
Video -
Sextoooh: Educatief platform sexting en genderstereotypes
Een educatief platform van Child Focus rond sexting en genderstereotypes waar drie methodieken aan bod komen.
Website -
Jungle Web: Spel rond internetgebruik
Jungle Web is een educatief spel om met het hele gezin te spelen. Snelheid, observatie en kennis rond een veilig en verantwoord internetgebruik staan centraal binnen het spel.
Jungle Web stimuleert met behulp van speelkaarten, symbolen, uitdagingen …Fysiek materiaal -
Sexting: Uitlegvideo
Informatieve video van KLAAR (VRT NWS) over het cyberfenomeen sexting waarbij jongeren of volwassenen seksueel getinte berichten, foto's of video's van zichzelf verspreiden via mobiele telefoons of andere media.
Video