Mediawijs: omgaan met media
Mediawijsheid is een verzameling van competenties, die je voor van alles kan inzetten. Als je mediawijs bent, kan je via media:
- je informeren;
- met anderen interageren;
- je amuseren;
- je verweren;
- inhoud creëren.
Het houdt in dat je over alle nodige kennis en vaardigheden beschikt om media te gebruiken én te begrijpen. Het Mediawijs Competentiemodel reikt je als leerkracht een aantal handvaten aan om samen met je leerlingen te werken aan mediawijsheid.
Ontdek er alles over op mediawijs.be/competentiemodel.
Zo leer jíj kinderen omgaan met media
Kinderen mediawijs maken is nuttig én noodzakelijk, op ieder onderwijsniveau, op elke leeftijd en in alle mogelijke vakken. Maar als leraar kan je vast een leidraad gebruiken. Welke competenties en vaardigheden moeten kinderen op iedere leeftijd gemiddeld onder de knie hebben? De Leerlijn Mediawijsheid zet het allemaal voor jou op een rijtje.
De Leerlijn geeft een overzicht van de belangrijkste mediawijze leerdoelen, gelinkt aan de sleutelcompetenties, eindtermen en het Mediawijs Competentiemodel. En dit van kleuters tot de derde graad secundair onderwijs.
Gebruik de Leerlijn als praktisch instrument om samen met je schoolteam:
- je mediawijze visie en beleid in te vullen;
- lesinhouden en lesmateriaal te selecteren;
- mediawijze activiteiten en uitstappen te organiseren;
- Ga er zelf mee aan de slag via mediawijs.be/leerlijn.
Hoe gaan kinderen zelf om met media?
Al van kleins af aan genieten kinderen van de leuke kanten van media. Hoe ouder ze worden, hoe meer ze kunnen en willen, maar hoe groter ook de risico’s zijn. Hoe gaan kinderen op elke leeftijd om met media? En wat moet jij daar als leraar over weten? We vatten het kort en krachtig voor je samen:
- Baby’s (0-3 jaar)
Eenvoudige, herkenbare beelden en geluiden trekken de aandacht van baby’s. De interactie met media gebeurt eerder spontaan en toevallig. Vanaf 2 jaar bootsen ze je gedrag na, dus ook de manier waarop je omgaat met media.
- Kleuters (4-6 jaar)
Kleuters verkennen media al spelenderwijs. Een helpende hand is daarbij welkom, want écht zelfstandig lukt dat nog niet. Als leraar kan je media samen met hen ontdekken en bespreken.
- Kinderen (7-9 jaar)
Kinderen worden een stuk zelfstandiger en vinden makkelijker hun weg bij het gebruik van media. Ze begeven zich stilaan ook online, waardoor er meer aandacht mag gaan naar kritisch omgaan met (sociale) media.
- Kinderen (10-12 jaar)
Op deze leeftijd weten kinderen al goed wat ze met welke media kunnen doen. Sociale contacten worden nóg belangrijker, en grenzen worden afgetast. Het ideale moment om te werken rond thema’s als cyberpesten of sexting.
- Tieners (13-15 jaar)
Tieners kiezen liefst zelf wat ze doen met media, waar en wanneer. Ze gebruiken media niet enkel als ontspanning, maar ook om informatie op te zoeken. Toch kunnen ze nog wat advies gebruiken om dat slim en kritisch aan te pakken.
- Tieners (16-18 jaar)
Oudere tieners stellen zich niet altijd vragen bij hun mediagebruik. Voor hen zijn media vooral een manier om te ontspannen en sociale contacten te onderhouden. Ook proberen ze via deze weg de actualiteit te volgen. Zorg ervoor dat de online wereld hen niets meer kan wijsmaken!
Nog meer informatie op:
Ontdek tips en advies voor leraren rond alle mogelijke mediawijze thema’s.
Help ouders met hun vragen over mediaopvoeding en laat hen kennismaken met MediaNest.
Bestel mediawijs materiaal, zoals lespakketten, affiches en brochures om te werken rond mediawijsheid in de klas.
Word op jouw school dé referentie rond mediawijsheid met onze opleiding tot mediacoach.
Doe samen met je klas mee met De Schaal van M en word de Meest Mediawijze Klas van Vlaanderen.
Krijg kant-en-klaar lesmateriaal en laat je leerlingen kennismaken met nieuws in de klas.
Ontdek mediawijze vormingen, online of in je buurt, en verdiep je in verschillende thema’s.
Wil je weten hoe het zit met je eigen mediawijsheid of die van je leerlingen? Doe de mediaprofieltest!
Enkele mediawijze thema’s:
- Cyberpesten
- Gaming
- Sociale media
- Relaties en online seksualtiteit
- Online privacy
- (nep)nieuws- en informatiegeletterdheid
- ...
-
Publi Ville: Online games over reclamewijsheid
Kinderen zien overal reclame om hen heen. Vroeger vooral op tv, in het straatbeeld of in kranten en tijdschriften, maar vandaag ook online, bijvoorbeeld als ze gamen of filmpjes bekijken. Het is belangrijk dat kinderen leren omgaan met al …
Downloadbaar lesmateriaal (4) -
Vlucht naar Avatar: Lespakket over gamen
Vlucht naar Avatar wil de kennis, het inzicht en de vaardigheden van leerlingen van de derde graad lager onderwijs versterken, zodat ze op een verantwoordelijke manier leren omgaan met gamen.
Het lespakket bestaat uit zes lessen gevuld met …Downloadbaar lesmateriaal (11) -
PLAY: Educatief pakket over verantwoord gamen en vrijetijdsbesteding
PLAY is een educatief pakket ontwikkeld voor jongeren tussen twaalf en veertien jaar. Het vertrekt vanuit de positieve insteek om jongeren inzicht te geven in hun eigen gamegedrag en dat van hun leeftijdsgenoten.
PLAY wil jongeren helpen om op een …
Downloadbaar lesmateriaal (20) -
Online wereld van jongeren: Infographics
Ontdek cijfers over het online gedrag en de online identiteit van Vlaamse jongeren. Hoe zit dat in jouw groep jongeren? Voer je eigen onderzoek en vergelijk.
- Wat doet de gemiddelde jongere online?
- Hoeveel uur per dag zijn jongeren online? …
Downloadbaar lesmateriaal (6) -
Weerbaar op het Web 3: Online identiteit
Via de WOW³-bundel ga je interactief en speels met jongeren aan de slag rond online identiteit. Samen zoom je in op de thema’s online vs. offline wereld, het online imago, je online zelfbeeld en digitale balans.
Leven in het digitale …
Downloadbaar lesmateriaal (3) -
Weerbaar op het Web 2: Cyberpesten, haatspraak en nettiquette
Gratis digitale werkvormen rond cyberpesten, online haatspraak en nettiquette.
Met deze gratis werkvormenbundel rond cyberpesten, nettiquette en haatspraak maak je jongeren weerbaar op het web.
Je leert jongeren:
- nadenken over hun gedrag op het …
Downloadbaar lesmateriaal (10) -
WOW!: Werkvormen online weerbaarheid
Gebruik deze gratis werkvormen om porno, sexting, victim blaming en catfishing bespreekbaar te maken bij jongeren en hun online weerbaarheid te verhogen.
Daarnaast krijg je achtergrondinfo over online weerbaarheid en nuttige doorverwijsadressen.
…Downloadbaar lesmateriaal (17) -
Digitale balans: Lesidee
In dit lesidee wordt vertrokken vanuit het digitale balansmodel. Via enkele coöperatieve lesactiviteiten maken we leerlingen bewuster omtrent digitaal in balans zijn.
Downloadbaar lesmateriaal -
Praten over sexting: Lespakket
Waar vroeger jongeren op een stiekeme plek afspraken om elkaars lichaam te verkennen of briefjes stuurden, kan dit nu ook online vanop de smartphone of laptop.
Bij de meeste jongeren verloopt sexting ook zonder problemen. Er zijn echter situaties …
Downloadbaar lesmateriaal (5) -
Aan de slag met digital storytelling: Leidraad
De leidraad Aan de slag met Digital Storytelling: een versterkende methodiek voor de integratie van kwetsbare doelgroepen is een praktische handleiding om met een groep aan de slag te gaan rond het versterken van de 21-eeuwse vaardigheden. Niet …
Downloadbaar lesmateriaal (5) -
EDUbox AI: Educatieve tool van VRT NWS
Elke keer we naar muziek luisteren op Spotify, een serie kijken op Netflix of scrollen door Facebook en Instagram is er een slimme machine die ons gedrag en onze keuzes in de gaten houdt en hieruit bijleert. Heel handig, want zo krijgen we …
Downloadbaar lesmateriaal -
EDUbox nepnieuws: Corona special
Desinformatie en nepnieuws zijn alomtegenwoordig. En bovendien niet zo eenvoudig te ontmaskeren. Dat heeft de huidige pandemie nogmaals bewezen.
EDUbox Nepnieuws Corona
Net zoals bij de EDUbox Nepnieuws kruipen jongeren in de huid van een …
Downloadbaar lesmateriaal