Mediawijs: omgaan met media
Mediawijsheid is een verzameling van competenties, die je voor van alles kan inzetten. Als je mediawijs bent, kan je via media:
- je informeren;
- met anderen interageren;
- je amuseren;
- je verweren;
- inhoud creëren.
Het houdt in dat je over alle nodige kennis en vaardigheden beschikt om media te gebruiken én te begrijpen. Het Mediawijs Competentiemodel reikt je als leerkracht een aantal handvaten aan om samen met je leerlingen te werken aan mediawijsheid.
Ontdek er alles over op mediawijs.be/competentiemodel.
Zo leer jíj kinderen omgaan met media
Kinderen mediawijs maken is nuttig én noodzakelijk, op ieder onderwijsniveau, op elke leeftijd en in alle mogelijke vakken. Maar als leraar kan je vast een leidraad gebruiken. Welke competenties en vaardigheden moeten kinderen op iedere leeftijd gemiddeld onder de knie hebben? De Leerlijn Mediawijsheid zet het allemaal voor jou op een rijtje.
De Leerlijn geeft een overzicht van de belangrijkste mediawijze leerdoelen, gelinkt aan de sleutelcompetenties, eindtermen en het Mediawijs Competentiemodel. En dit van kleuters tot de derde graad secundair onderwijs.
Gebruik de Leerlijn als praktisch instrument om samen met je schoolteam:
- je mediawijze visie en beleid in te vullen;
- lesinhouden en lesmateriaal te selecteren;
- mediawijze activiteiten en uitstappen te organiseren;
- Ga er zelf mee aan de slag via mediawijs.be/leerlijn.
Hoe gaan kinderen zelf om met media?
Al van kleins af aan genieten kinderen van de leuke kanten van media. Hoe ouder ze worden, hoe meer ze kunnen en willen, maar hoe groter ook de risico’s zijn. Hoe gaan kinderen op elke leeftijd om met media? En wat moet jij daar als leraar over weten? We vatten het kort en krachtig voor je samen:
- Baby’s (0-3 jaar)
Eenvoudige, herkenbare beelden en geluiden trekken de aandacht van baby’s. De interactie met media gebeurt eerder spontaan en toevallig. Vanaf 2 jaar bootsen ze je gedrag na, dus ook de manier waarop je omgaat met media.
- Kleuters (4-6 jaar)
Kleuters verkennen media al spelenderwijs. Een helpende hand is daarbij welkom, want écht zelfstandig lukt dat nog niet. Als leraar kan je media samen met hen ontdekken en bespreken.
- Kinderen (7-9 jaar)
Kinderen worden een stuk zelfstandiger en vinden makkelijker hun weg bij het gebruik van media. Ze begeven zich stilaan ook online, waardoor er meer aandacht mag gaan naar kritisch omgaan met (sociale) media.
- Kinderen (10-12 jaar)
Op deze leeftijd weten kinderen al goed wat ze met welke media kunnen doen. Sociale contacten worden nóg belangrijker, en grenzen worden afgetast. Het ideale moment om te werken rond thema’s als cyberpesten of sexting.
- Tieners (13-15 jaar)
Tieners kiezen liefst zelf wat ze doen met media, waar en wanneer. Ze gebruiken media niet enkel als ontspanning, maar ook om informatie op te zoeken. Toch kunnen ze nog wat advies gebruiken om dat slim en kritisch aan te pakken.
- Tieners (16-18 jaar)
Oudere tieners stellen zich niet altijd vragen bij hun mediagebruik. Voor hen zijn media vooral een manier om te ontspannen en sociale contacten te onderhouden. Ook proberen ze via deze weg de actualiteit te volgen. Zorg ervoor dat de online wereld hen niets meer kan wijsmaken!
Nog meer informatie op:
Ontdek tips en advies voor leraren rond alle mogelijke mediawijze thema’s.
Help ouders met hun vragen over mediaopvoeding en laat hen kennismaken met MediaNest.
Bestel mediawijs materiaal, zoals lespakketten, affiches en brochures om te werken rond mediawijsheid in de klas.
Word op jouw school dé referentie rond mediawijsheid met onze opleiding tot mediacoach.
Doe samen met je klas mee met De Schaal van M en word de Meest Mediawijze Klas van Vlaanderen.
Krijg kant-en-klaar lesmateriaal en laat je leerlingen kennismaken met nieuws in de klas.
Ontdek mediawijze vormingen, online of in je buurt, en verdiep je in verschillende thema’s.
Wil je weten hoe het zit met je eigen mediawijsheid of die van je leerlingen? Doe de mediaprofieltest!
Enkele mediawijze thema’s:
- Cyberpesten
- Gaming
- Sociale media
- Relaties en online seksualtiteit
- Online privacy
- (nep)nieuws- en informatiegeletterdheid
- ...
-
Publi Ville: Online games over reclamewijsheid
Kinderen zien overal reclame om hen heen. Vroeger vooral op tv, in het straatbeeld of in kranten en tijdschriften, maar vandaag ook online, bijvoorbeeld als ze gamen of filmpjes bekijken. Het is belangrijk dat kinderen leren omgaan met al …
Downloadbaar lesmateriaal (4) -
Van mediavijver tot oceaan
Een video over het media aanbod waar kinderen mee in aanraking komen en tips voor ouders hoe je hiermee om kan gaan.
Video -
Slim op het internet: Video's
Met deze reeks willen Ketnet en Mediawijs kinderen en jongeren handvaten aanreiken om zich op een mediawijze manier te begeven op het internet. In tien video's nemen Ketnet-wrappers Gloria Monserez en Sander Gillis de Ketnetters mee …
Artikel (4) -
Kritikat: Drogredenen ontmaskeren en filosoferen over nepnieuws
Waar komt mijn mening vandaan? Wanneer is iets waar? Denken we met ons gevoel of ons verstand? Wie bepaalt wat waarheid is?
Kritikat wil het kritisch denken over mediaboodschappen bij kinderen uit de derde …
Website -
Game(L)over: Evenwichtig gamen
Gamen is fun! Maar het kan ook veel tijd en energie opeisen. Is er naast het gamen nog tijd voor andere hobby’s, vrienden, school en familie? Twijfelt een jongere of zijn gamegedrag nog wel oké is? Maakt een ouder zich zorgen over het …
Website -
Hoe hou je het gamen van je kind gezond: Uitlegvideo
Games maken deel uit van de leefwereld van elk kind. Toch ben je misschien bezorgd of heb je vragen bij dat gamen. Is het gamegedrag van mijn kind nog ok of niet? Waarom gamet mijn kind zo graag? En hoe zorg ik ervoor dat gamen geen probleem …
Video -
Sexting: Uitlegvideo
Informatieve video van KLAAR (VRT NWS) over het cyberfenomeen sexting waarbij jongeren of volwassenen seksueel getinte berichten, foto's of video's van zichzelf verspreiden via mobiele telefoons of andere media.
Video -
GrooMix: Educatief spel
Dit educatieve spel wil kinderen en jongeren bewust en weerbaar maken voor fenomenen zoals online grooming. Het spel focust op het (potentiële) slachtofferperspectief: hoe kan je je als jongere wapenen tegen grooming, hoe ga je om met …
Fysiek materiaal (3) -
Online identiteit en gedrag jongeren: Onderzoeksrapport
Pimento onderzocht de online wereld van Vlaamse jongeren via enquêtes en interviews met meer dan duizend jongeren.
- Wat doen jongeren online?
- Zijn ze hetzelfde online als offline?
- Wanneer nemen ze een screenshot van een foto?
- Wanneer liken ze …
Artikel -
Online wereld van jongeren: Infographics
Ontdek cijfers over het online gedrag en de online identiteit van Vlaamse jongeren. Hoe zit dat in jouw groep jongeren? Voer je eigen onderzoek en vergelijk.
- Wat doet de gemiddelde jongere online?
- Hoeveel uur per dag zijn jongeren online? …
Downloadbaar lesmateriaal (6) -
Weerbaar op het Web 3: Online identiteit
Via de WOW³-bundel ga je interactief en speels met jongeren aan de slag rond online identiteit. Samen zoom je in op de thema’s online vs. offline wereld, het online imago, je online zelfbeeld en digitale balans.
Leven in het digitale …
Downloadbaar lesmateriaal (3) -
Weerbaar op het Web 2: Cyberpesten, haatspraak en nettiquette
Gratis digitale werkvormen rond cyberpesten, online haatspraak en nettiquette.
Met deze gratis werkvormenbundel rond cyberpesten, nettiquette en haatspraak maak je jongeren weerbaar op het web.
Je leert jongeren:
- nadenken over hun gedrag op het …
Downloadbaar lesmateriaal (10)